Giống như mọi loại thực vật trên mặt đất, đất cũng lưu trữ rất nhiều carbon và do đó có vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, một báo cáo do 300 nhà khoa học biên soạn – cho thấy có một “khoảng trống lớn” trong kiến thức về tầm quan trọng của đất đai và cách để gìn giữ môi trường đất. Theo một báo cáo mới của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO), tương lai của mọi loại đất trên toàn cầu sẽ mang màu “ảm đạm” nếu không có hành động ngăn chặn sự suy thoái đất đai.
Điều gì đang diễn ra?
Thống kê cho thấy, kể từ cuộc Cách mạng Công nghiệp, khoảng 135 tỷ tấn đất đã bị mất khỏi đất canh tác. Các sinh vật trong đất thúc đẩy các quá trình sản xuất thực phẩm, làm sạch đất và nước và bảo tồn cả sức khỏe con người và sức khỏe của sinh quyển. Đất cũng là một trong những nguồn dự trữ đa dạng sinh học chính trên toàn cầu, với hơn 40% vòng đời của sinh vật sống trong các hệ sinh thái trên cạn gắn liền với đất.
Kể từ đầu năm 1900, nhiều loại thuốc và vắc xin đã được sản xuất từ các sinh vật trong đất, từ penicillin đến bleomycin được sử dụng để điều trị ung thư và amphotericin để điều trị nhiễm nấm. Đa dạng sinh học trong đất có tiềm năng cung cấp các loại thuốc mới để chống lại các vi sinh vật kháng thuốc. Hơn nữa, đất khỏe mạnh giúp giảm thiểu nguy cơ bệnh tật do thực phẩm bằng cách tăng cường khả năng phòng vệ của thực vật chống lại nhiễm trùng. Ví dụ, vi khuẩn có hại Listeria monocytogenes được tìm thấy ở nồng độ thấp trong nhiều loại đất nông nghiệp, nhưng khả năng gây bệnh của nó (khả năng gây bệnh) phụ thuộc vào sự phong phú và đa dạng của các cộng đồng vi sinh vật trong đất, cũng như loại đất, độ pH và các loại đất khác liên quan các nhân tố.
Tuy nhiên, Đất cũng dễ bị hủy hoại do thâm canh, phá rừng, ô nhiễm và trái đất nóng lên. Sử dụng quá nhiều phân bón, thuốc trừ sâu và thuốc kháng sinh giết chết các sinh vật trong đất và làm cho đất dễ bị xói mòn.
Báo cáo của FAO khẳng định tình trạng xấu đi của các loại đất toàn cầu có ảnh hưởng cũng quan trọng như biến đổi khí hậu và sự tàn phá thế giới tự nhiên trên mặt đất. Phải mất hàng nghìn năm để hình thành đất, vì vậy việc bảo vệ và phục hồi khẩn cấp của chúng là rất quan trọng. Ronald Vargas, thành viên thuộc FAO và là thư ký của Global Soil Partnership cho biết: “Các sinh vật trong đất đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta bằng cách làm việc để duy trì sự sống trên Trái đất. Giáo sư Richard Bardgett, Đại học Manchester và là tác giả chính của báo cáo, cho biết, “Có một hồ chứa đa dạng sinh học rộng lớn sống trong đất mà mắt thường chúng ta không nhìn thấy và cũng dễ bị lãng quên. Nhưng những thứ bé nhỏ đó lại quan trọng hơn đối với con người vì chúng ta cần phải dựa vào chúng để sản xuất thực phẩm. Hiện đã có bằng chứng khá mạnh mẽ cho thấy một phần lớn bề mặt Trái đất đã bị suy thoái do các hoạt động của con người”. Giáo sư cũng đồng thời nhấn mạnh “Mọi người nên lo lắng. Nếu mọi thứ vẫn tiếp diễn như hiện tại, thì tương lai sẽ vô cùng ảm đạm. Nhưng tôi nghĩ vẫn chưa muộn để đưa ra các biện pháp ngay bây giờ”.
Giải pháp
Các nhà khoa học cho rằng công việc bảo tồn môi trường đất nên bắt đầu bằng việc bảo vệ các loại đất khỏe mạnh hiện có khỏi bị hư hại và tiến hành khôi phục các loại đất bạc màu bằng cách trồng nhiều loại cây khác nhau.
Giáo sư Nico Eisenhauer của Đại học Leipzig, một tác giả chính khác của báo cáo, nói, “Chắc chắn chúng ta có thể hy vọng rằng chúng ta có thể làm cho đất khỏe mạnh trở lại. Tôi nghĩ phụ thuộc rất nhiều vào những gì chúng ta ăn. Chẳng hạn, chúng ta có cần ăn một lượng lớn thịt rẻ tiền này không? Chúng ta có thể dựa nhiều hơn vào lượng calo có nguồn gốc từ thực vật không? Tôi nghĩ đây là một yếu tố lớn ”. Hơn 80% diện tích đất nông nghiệp trên thế giới được sử dụng để chăn nuôi và làm thức ăn cho gia súc cũng như các loại gia súc khác, nhưng chúng chỉ cung cấp 18% tổng lượng calo tiêu thụ.
Năm 2014, Maria-Helena Semedo của FAO cho biết nếu tốc độ suy thoái tiếp tục thì tất cả lớp đất trên thế giới có thể biến mất trong vòng 60 năm. Vì vậy, hãy hành động ngay trước khi mọi chuyện đã quá muộn!
Dịch từ Earth.Org